Ημερολόγιο λοιμού -12
Μεγάλη Δευτέρα 13 Απριλίου
Ουδόλως φημίζομαι για θρησκευόμενος. Το θαύμα της ζωής που βιώνω, ως λογικός άνθρωπος και με ελεύθερη βούληση, με καθιστά ευγνώμονα προς τον δημιουργό μου. Επειδή, μου έκαμε τη χάρη και δεν μ' έπλασε ως " ίππον, ως κύωνα ή ως γαλή" ή ως οποιοδήποτε άλλο έμβιο ον. Υποθέτω, ωστόσο, πως το ίδιο ευγνώμων θα ήμουν και ως "δέλφινος ιχθύς" ή ως "αλκυών" ή σε κάποια άλλη μορφή, έστω και με ελάχιστη λογική και βούληση. Το θαύμα της ζωής είναι το θαύμα των θαυμάτων! Που το μοιραζόμαστε, εγκαταβιώντες στον απειροελάχιστο και πανέμορφο μικρό μας πλανήτη (ως προς τα ατελεύτητα κι αδιανόητα μεγέθη του σύμπαντος), με ένα σωρό άλλους συνανθρώπους μας κι αμέτρητα είδη διαφορετικών ζώων. Εμφορούμενος από διαρκή και απέραντη ευγνωμοσύνη, για την καλή τύχη της όποιας ύπαρξής μου, αδυνατώ να τιμήσω πλήρως και εντίμως τον δημιουργό μου, όντας έγκλειστος στον χριστιανισμό, στον ιουδαϊσμό, στον βουδισμό, στον μουσουλμανισμό και σε κάθε άλλο -ισμό. Μακρυά από μένα οι ιερωμένοι και οι δογματικές τους "αλήθειες και αρχές". Τηρώντας ευλαβικά τις αποστάσεις μου απο κάθε είδους θρησκευτικό φανατισμό, με τετελεσμένη φυσικότητα αποδέχομαι τη συμβίωσή μου με κάθε, ετερόκλητης προέλευσης, συνάνθρωπό μου, ως ισότιμο και άξιο σεβασμού.
Στην ιστορία του ανθρώπου επί γης, η θρησκευτικότητα ήταν, παραμένει και θα είναι η "κινητήριος δύναμη" της ανθρωπότητας των πολλών. Γεγονός που κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει, ούτε βέβαια και η ελαχιστότητά μου. Η μεγάλη Εβδομάδα των Παθών του Ιησού Χριστού δεν μπορεί να με αφήσει αδιάφορο. Περιέχει την εξέχουσα αλληγορία των μυστικών της ζωής και του θανάτου αλλά και την λυτρωτική επιλογή της "θυσίας", όταν οι ιδεολογικές και συνειδησιακές αρχές το απαιτούν. Η Μεγάλη Εβδομάδα των Παθών συμπυκνώνει την ανάγκη του ανθρώπου να λυτρωθεί από τις ατέλειωτες δυσκολίες του και ν' αναμετρηθεί, εφοδιασμένος με ετοιμότητα και με πλήρη αυτοπεποίθηση, με τον θάνατό του. Γι' αυτό μου αρέσει πολύ τούτη η εβδομάδα των παθών...
Είχα ρωτήσει τον πατέρα μου, λίγο πριν "φύγει", εάν πίστευε πως υπάρχει μεταθανάτια ζωή. Ήταν στα τελευταία του και είχε πλήρη επίγνωση, όχι μονάχα για το σύντομα επελθέν τέλος του, αλλά το επιθυμούσε κιόλας, πιστεύοντας πως είχε εκπληρώσει τους περισσότερους λόγους της ύπαρξής του επί γης. -"Κοίταξε να 'δεις. Δεν πιστεύω ότι υπάρχει μεταθανάτια ζωή. Κοίταξε γύρω σου. Όλα τα ζώα κι όλοι οι άνθρωποι αγωνίζονται, με νύχια και με δόντια, για ν 'αφήσουν απογόνους! Σαν να μην υπάρχει τίποτε μετά..." Ύστερα απ' αυτό του αντέτεινα: -κι η κόλαση; ο παράδεισος; Γέλασε ελαφρά και μου απάντησε: -"παρηγοριά στον άρρωστο! Πως αλλιώς θα ζήσουν οι παππάδες;" και συμπλήρωσε: -"σαν έρθει η τελευταία ώρα, να κάμεις τον απολογισμό σου. Ν' αφήσεις ξοπίσω σου καλούς καρπούς, ωφέλιμους και προπαντός να σε θυμούνται μ' ευχαρίστηση κι όχι με δυσφορία"...
Μεγάλη Δευτέρα σήμερα κι ο Χριστός, ύστερα από την αποθεωτική του υποδοχή, την Κυριακή των Βαΐων, με τους δρόμους στρωμένους με βάγια, βγήκε να περπατήσει στους δρόμους της Ιερουσαλήμ. Ο Κώστας Βάρναλης, στο αριστούργημα ποίημά του "η Μάνα του Χριστού" έξοχα το περιγράφει: "πως οι δρόμοι ευωδάνε με βάγια στρωμένοι/ ηλιοπάτητοι δρόμοι και γύρω μπαξέδες". Περπατώντας ο Χριστός βλέπει μια μεγάλη και με καταπράσινο φύλλωμα συκιά. Πλησίασε, με σκοπό να κόψει ένα σύκο, όμως η συκιά δεν είχε καθόλου καρπούς. Κι όπως λένε οι γραφές, ο Χριστός απευθυνόμενος στο δέντρο την καταράστηκε ως εξής: "Μηκέτι εκ σού καρπός γένηται εις τον αιώνα! Και εξηράνθη παραχρήμα η συκή". Η ιστορία της ξηρανθείσας άκαρπης συκιάς συμβολίζει την ζωή του λαού των Εβραίων και την Συναγωγή των ιερωμένων τους, που φαινομενικά ήσαν ενάρετοι αλλά πρακτικά άκαρποι από καλά έργα.
Στις τρέχουσες σημερινές εβδομάδες των παθών όπου η ανθρωπότητα υποφέρει από την επιδρομή του covid -19, με όλες τις φοβερές συνέπειες, φανερώνονται πλέον και τα άκαρπα έργα, πολλών από τους κυβερνώντες τους ανθρώπους. Ήδη αποκαλύπτονται (από διαφορετικές έγκυρες πηγές) εκθέσεις επιστημονικών οργανώσεων και κυβερνητικών οργάνων, που επίσημα είχαν προειδοποιήσει (προ μηνών της εμφάνισης του κορονοϊού) για την πιθανότητα της πανδημίας. Οι προειδοποιήσεις δεν ελήφθησαν υπ' όψη. Οι περισσότερες χώρες πιάστηκαν απροετοίμαστες και με μεγάλες ελλείψεις σε τεστ, μάσκες, αναπνευστήρες και άλλο υγιειονομικό υλικό. Μονάχα μερικές χώρες που είχαν υποστεί την προηγούμενη δοκιμασία της επιδημίας του ιού SARS, αντέδρασαν γρήγορα και αποτελεσματικά. Η Νότια Κορέα, το Βιετνάμ, η Σιγκαπούρη και η Ταϊβάν ξεχώρισαν παραδειγματικά.
Αντίθετα, ο μέγας πλανητάρχης Τράμπ διαχειρίστηκε την κρίση με την γνωστή πομπώδη, αδέξια και τελικά ανίκανη προσέγγιση, που δεν αποτελεί έκπληξη που πλέον είναι καταστροφική. Ενώ η χώρα του αντιμετώπιζε μεγάλες ελλείψεις σε υγιειονομικό υλικό, ο Τραμπ αρνήθηκε να χρησιμοποιήσει τη δύναμή του για να επιτάξει ιατρικό υλικό από ιδιώτες, αναγκάζοντας τα νοσοκομεία και τις πολιτειακές αυτοδιοικήσεις να σπεύδουν και να ανταγωνίζονται η μία την άλλη για να το εξασφαλίσουν. Παρομοίως ο εξίσου ματαιόδος και άστατος (έως ανεύθυνος) πρόεδρος της Βραζιλίας Μπολσονάρο συνεχίζει να υποβαθμίζει τον κίνδυνο. Η αντίδραση της Κίνας ήταν κλασσικά Κινεζική: αρχικά απέκρυψαν τη σοβαρότητα του ιού κι ύστερα επέβαλλαν υψηλού βαθμού κοινωνικό έλεγχο κι όταν η απειλή ήταν ξεκάθαρη προέβη σε τεράστια κινητοποίηση πόρων. Η πανδημία, όμως ενέτεινε τον "χαρακτήρα" των δομών και των προσώπων. Το Τουρκμενιστάν απαγόρευσε τη λέξη "κορονοϊός" καθώς και την χρήση μασκών δημοσίως. Ο Βίκτορ Όρμπαν της Ουγγαρίας αξιοποίησε την κρίση για να αυξήσει την δύναμή του. Διέλυσε το κοινοβούλιο δίνοντας στον εαυτό του έκτακτες εξουσίες, χωρίς χρονικό όριο. Οι καθυστερήσεις στη διεξαγωγή τεστ και τα lockdown στοίχισαν εξίσου στην Ευρώπη, με την Ιταλία, την Ισπανία και το Ηνωμένο Βασίλειο να πληρώνουν βαρύ τίμημα. Οι μικρότερες χώρες, σαν τη δική μας, την γλιτώνουν ίσως επειδή ζούμε στο περιθώριο της παγκοσμιοποίησης.
Οι τρόποι με τους οποίους εκτυλίσσεται η κρίση, κατά το μεγαλύτερο μέρος της φαίνεται πως οφείλεται καθαρά από τα μοντέλα διοίκησης που επικρατούν στις διάφορες χώρες. Ωστόσο παρόμοιες αντιφάσεις παρατηρούνται και εντός των συνόρων ορισμένων χωρών. Στις ΗΠΑ οι γειτονικές πολιτείες του Τενεσί και του Κεντάκι κατέγραψαν το πρώτο τους κρούσμα με μια μέρα διαφορά μεταξύ τους. Ως το τέλος Μαρτίου το Κεντάκι είχε μόλις το ένα τέταρτο των κρουσμάτων που είχε το Τενεσί, επειδή λειτούργησε γρηγορότερα στην κήρυξη εκτάκτου ανάγκης κι έπαυσε τις δημόσιες συναθροίσεις. Το Βένετο στη Βόρεια Ιταλία τα κατάφερε πολύ καλύτερα από την γειτονική Λομβαρδία, επειδή προέβη σε ενδελεχή αποτύπωση των κρουσμάτων με τα τεστ κι εγκαίρως έλαβε μέτρα περιορισμού των μετακινήσεων.
Πολλά λέγονται και περισσότερα θα ειπωθούν για τις επερχόμενες πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές εξελίξεις, τοπικά και παγκόσμια, ύστερα από την κρίση - ορόσημο της εποχής μας. Ίσως αντιληφθούμε τα πρώτα σημάδια της μελλοντικής οικονομικής και πολιτικής τάξης, που επιθυμούσαμε εδώ και καιρό. Όσοι θέλουν περισσότερο κράτος και δημόσια αγαθά, έχουν κάθε λόγο να πιστέψουν πως η κρίση νομιμοποιεί τα πιστεύω τους. Αντίθετα όσοι θέλουν περισσότερη παγκόσμια διακυβέρνηση και θα θεωρήσουν πως τα κράτη απέτυχαν, μάλλον θα επιχειρηματολογήσουν για ένα ισχυρότερο διεθνές καθεστώς δημόσιας υγείας.
Εν ολίγοις, ο Covid -19 δεν θα μπορούσε να αλλάξει και να αναστρέψει τις κυρίαρχες τάσεις πριν την κρίση. Ο νεοφιλελευθερισμός θα αποξηρανθεί, όπως η "κατηρασθείσα συκή". Οι λαϊκιστές κι οι απολυταρχικοί κυβερνήτες, όπως οι Όρμπαν και Μπολσονάρο θα γίνουν πιότερο αυταρχικοί. Η παγκοσμιοποίηση μπήκε σε άμυνα, καθώς τα κράτη - έθνη διεκδικούν περισσότερο ζωτικό χώρο. Ομοίως η μάχη μέσα στα κράτη - έθνη μεταξύ ολιγαρχών, αυταρχικών λαϊκιστών και φιλελεύθερων διεθνιστών θα ενταθεί. Ίσως ξυπνήσει και η αριστερά και φτιάξει ένα πρόγραμμα με απήχηση σε όλους τους ταλαιπωρημένους ανθρώπους...